(4)
Thức ăn của bướm (bướm trưởng thành) chủ yếu là chất lỏng, vì chúng có vòi hút (proboscis) thay vì miệng nhai như ở giai đoạn ấu trùng (sâu bướm). Dưới đây là các loại thức ăn phổ biến của bướm, cùng với sự khác biệt tùy theo loài và môi trường sống:
—
### **Thức ăn chính của bướm trưởng thành**
1. **Mật hoa (Nectar)**:
– **Mô tả**: Đây là nguồn thức ăn chính của hầu hết các loài bướm. Mật hoa chứa đường (sucrose, glucose, fructose), cung cấp năng lượng cho bướm bay và sinh sản.
– **Nguồn**: Hoa có màu sắc rực rỡ (đỏ, vàng, tím) và mùi thơm như hoa lan, hoa dâm bụt, hoa cúc, hoa hướng dương.
– **Ví dụ loài**: Bướm Phượng (Papilio polytes), Bướm Vàng (Eurema hecabe), Bướm Trắng (Pieris rapae).
2. **Nước đường từ trái cây chín**:
– **Mô tả**: Bướm thích hút nước từ trái cây quá chín hoặc lên men, nơi có chứa đường tự nhiên.
– **Nguồn**: Chuối chín, xoài, cam, dưa hấu bị nứt.
– **Ví dụ loài**: Bướm Đại Bàng (Graphium sarpedon), Bướm Đuôi Kiếm (Graphium antiphates).
3. **Nước muối hoặc khoáng chất**:
– **Mô tả**: Một số loài bướm, đặc biệt là con đực, hút nước từ đất ẩm, phân động vật, hoặc xác chết để lấy muối và khoáng chất (hành vi gọi là “puddling”).
– **Nguồn**: Đất bùn gần suối, phân chim, xác côn trùng.
– **Ví dụ loài**: Bướm Đại Bàng (Graphium sarpedon), Bướm Hổ (Danaus genutia).
4. **Nhựa cây**:
– **Mô tả**: Một số bướm hút nhựa cây tiết ra từ vỏ cây bị tổn thương, chứa đường và các chất dinh dưỡng khác.
– **Nguồn**: Cây cao su, cây keo, cây xoan.
– **Ví dụ loài**: Bướm Ngài (Saturniidae).
5. **Nước sạch**:
– **Mô tả**: Bướm đôi khi chỉ cần nước để duy trì độ ẩm cơ thể, đặc biệt trong thời tiết khô nóng.
– **Nguồn**: Giọt sương, nước mưa đọng trên lá.
—
### **Thức ăn của sâu bướm (giai đoạn ấu trùng)**
Không giống bướm trưởng thành, sâu bướm ăn lá cây để tích lũy năng lượng cho quá trình biến thái. Thức ăn của chúng rất đặc trưng theo từng loài:
– **Bướm Trắng (Pieris rapae)**: Lá cải bắp, cải xanh.
– **Bướm Phượng (Papilio polytes)**: Lá cam, chanh, bưởi.
– **Bướm Ngài Tằm (Bombyx mori)**: Lá dâu tằm.
– **Bướm Hổ (Danaus genutia)**: Lá cây bông sữa, thiên lý.
– **Bướm Vàng (Eurema hecabe)**: Lá cây họ đậu (đậu tương, đậu phộng).
—
### **Đặc điểm thú vị về thức ăn**
– **Không nhai**: Bướm trưởng thành không có hàm để nhai, chỉ hút chất lỏng qua vòi. Nếu vòi bị hỏng, chúng sẽ chết đói.
– **Thời gian không ăn**: Một số loài bướm (như bướm Ngài Tằm) không ăn gì ở giai đoạn trưởng thành, sống nhờ năng lượng tích lũy từ lúc làm sâu bướm.
– **Thức ăn nhân tạo**: Khi nuôi bướm, bạn có thể pha nước đường (1 phần đường: 4 phần nước) hoặc đặt miếng bông tẩm mật ong để chúng hút.
—
Chuẩn bị thức ăn nhân tạo cho bướm trưởng thành khá đơn giản và không đòi hỏi nhiều nguyên liệu phức tạp. Vì bướm chủ yếu hút chất lỏng qua vòi (proboscis), thức ăn cần ở dạng lỏng, giàu năng lượng (đường) và dễ tiếp cận. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để chuẩn bị thức ăn nhân tạo khi nuôi bướm:
—
### **1. Nước đường (Sugar Solution)**
Đây là loại thức ăn nhân tạo phổ biến nhất, mô phỏng mật hoa tự nhiên.
#### **Nguyên liệu**:
– Đường trắng (hoặc đường nâu, mật ong cũng được).
– Nước sạch (đun sôi để nguội để đảm bảo vệ sinh).
– Tỷ lệ pha: 1 phần đường : 4 phần nước (ví dụ: 1 thìa đường với 4 thìa nước).
#### **Cách làm**:
1. Hòa tan đường vào nước ấm (không quá nóng, khoảng 30-40°C) để đường tan hoàn toàn.
2. Để nguội hoàn toàn trước khi sử dụng.
3. Đổ dung dịch vào đĩa nông, lọ nhỏ, hoặc thấm vào miếng bông gòn/mút xốp đặt trong lồng nuôi.
#### **Lưu ý**:
– Thay nước đường mỗi ngày để tránh lên men hoặc thu hút kiến.
– Có thể thêm vài giọt màu thực phẩm (đỏ, vàng) để thu hút bướm, nhưng không bắt buộc.
—
### **2. Nước mật ong (Honey Solution)**
Mật ong cung cấp hương vị tự nhiên và chất dinh dưỡng gần giống mật hoa.
#### **Nguyên liệu**:
– Mật ong nguyên chất.
– Nước sạch.
– Tỷ lệ pha: 1 phần mật ong : 5-6 phần nước.
#### **Cách làm**:
1. Trộn mật ong với nước ấm, khuấy đều đến khi hòa tan.
2. Để nguội và đổ vào đĩa hoặc thấm vào bông gòn.
3. Đặt ở nơi bướm dễ tiếp cận, như gần cành cây hoặc góc lồng.
#### **Lưu ý**:
– Dùng mật ong tự nhiên, tránh loại có pha tạp chất.
– Mật ong dễ thu hút côn trùng khác (như kiến), nên giữ lồng sạch sẽ.
—
### **3. Nước trái cây (Fruit Juice)**
Dùng nước ép từ trái cây chín để thay thế nguồn đường tự nhiên.
#### **Nguyên liệu**:
– Trái cây chín mềm (chuối, cam, xoài, dưa hấu).
– Nước sạch (tùy chọn, để pha loãng nếu cần).
#### **Cách làm**:
1. Nghiền nát trái cây (như chuối) hoặc ép lấy nước (cam, dưa hấu).
2. Nếu quá đặc, pha thêm ít nước để dễ hút.
3. Đặt trực tiếp miếng trái cây nghiền vào đĩa hoặc đổ nước ép vào bông gòn.
#### **Lưu ý**:
– Trái cây nhanh hỏng, cần thay mới sau 12-24 giờ.
– Loại bỏ phần thừa để tránh nấm mốc trong lồng nuôi.
—
### **4. Dung dịch muối (cho một số loài đặc biệt)**
Một số bướm (như bướm Đại Bàng, bướm Hổ) cần khoáng chất, đặc biệt là con đực.
#### **Nguyên liệu**:
– Muối ăn (NaCl).
– Nước sạch.
– Tỷ lệ pha: 1/2 thìa cà phê muối : 1 cốc nước.
#### **Cách làm**:
1. Hòa muối vào nước, khuấy đều.
2. Thấm dung dịch vào bông gòn hoặc đổ vào đĩa nông.
3. Đặt gần khu vực đất ẩm hoặc cát trong lồng để mô phỏng hành vi “puddling”.
#### **Lưu ý**:
– Không pha quá mặn, vì có thể gây hại cho bướm.
– Chỉ dùng cho các loài thích hút khoáng chất (quan sát loài bạn nuôi).
—
### **Cách cho bướm ăn**
1. **Dụng cụ**:
– Đĩa nông, lọ nhỏ, hoặc miếng bông gòn/mút xốp để thấm dung dịch.
– Đặt thức ăn ở vị trí bướm dễ tiếp cận, như gần cành cây, góc lồng.
2. **Thu hút bướm**:
– Nếu bướm không tự ăn, dùng tăm bông nhúng dung dịch chạm nhẹ vào vòi để kích thích chúng hút.
– Đặt thức ăn gần nơi bướm đậu, tránh làm chúng hoảng sợ.
3. **Vệ sinh**:
– Thay thức ăn hàng ngày, rửa sạch dụng cụ để tránh vi khuẩn hoặc nấm.
– Giữ lồng thoáng khí, tránh ẩm ướt quá mức.
—
### **Thức ăn theo loài phổ biến ở Việt Nam**
– **Bướm Trắng (Pieris rapae)**: Nước đường hoặc mật ong pha loãng.
– **Bướm Phượng (Papilio polytes)**: Nước đường, nước cam ép.
– **Bướm Hổ (Danaus genutia)**: Nước đường + dung dịch muối nhẹ.
– **Bướm Ngài Tằm (Bombyx mori)**: Không cần thức ăn (sống ngắn, không ăn ở giai đoạn trưởng thành).
– **Bướm Vàng (Eurema hecabe)**: Nước đường hoặc nước ép chuối.
—
### **Mẹo bổ sung**
– **Trang trí**: Đặt vài bông hoa giả (màu đỏ, vàng) gần thức ăn để thu hút bướm.
– **Quan sát**: Nếu bướm không ăn, có thể chúng vừa mới nở và cần thời gian (24-48 giờ) để khô cánh trước khi tìm thức ăn.
– **Lượng thức ăn**: Chỉ cần vài ml dung dịch mỗi ngày cho 1-2 con bướm là đủ.
Bình luận trên Facebook